16 juli 2008

BEAU MONDE

'OUDE MAN IN DE KROEG' VAN ADRIAAN BROUWER

GAAT AAN GEBOORTESTAD OUDENAARDE VOORBIJ


MINISTER ANCIAUX VERKAST MEESTERWERK

VAN BONENKLAKKER... NAAR ANTWERPEN



'Zeldzame erfgoedstukken uit Vlaanderen die van hoge artistieke kwaliteit getuigen, mogen absoluut niet naar het buitenland verdwijnen. Als Vlaams minister van Cultuur liet ik daarom zopas het schilderij ‘Oude man in een kroeg’ van Adriaan Brouwer aankopen.'

Dixit Bert Anciaux die vandaag het schilderij presenteerde in het Museum van Antwerpen, dus niet in de Adriaan Brouwerstad. Daarmee verdwijnt werk van Brouwer inderdaad niet naar het buitenland, wel voor goed uit zijn geboortestad en de Vlaamse Ardennen. Volgens Bert Anciaux (vanmiddag op de radio) is het maar normaal dat het werk dat hij zelf ontdekte in Duitsland naar Antwerpen gaat. Rubens, die meerdere werken van Brouwer in bezit had, beschouwde Brouwer zowat als zijn adoptiefzoon. Vandaar. Let wel, als chauvinistische Ronsenaar schrijf ik dit alles hier zonder enig leedvermaak. Echt waar. De bonenklakkers blijven nog altijd onze beste buren. Toch in tijden van tegenslag.

Kroegenloper

Adriaen Brouwer (Oudenaarde 1605 - Antwerpen 1638) was als kunstenaar vooral actief in de Noordelijke Nederlanden. Dat hij in Oudenaarde werd geboren, kan slechts worden afgeleid uit de biografie van Bullaert waarin zijn overlijden wordt gesignaleerd op 32-jarige leeftijd in 1638. In officiële documenten wordt hij echter pas genoemd in 1625: als gast in een herberg gerund door de schilder Barent van Someren te Amsterdam. In 1631 was Brouwer terug in Antwerpen, wat kan worden afgeleid uit zijn inschrijving bij het St. Lucasgilde.

Bajesklant

Brouwer heeft ook enkele jaren in de gevangenis gezeten. Volgens sommigen werd hij door de Spanjaarden vastgezet op beschuldiging van spionage, volgens anderen vanwege schulden. Hij was een van de bekendste genre-schilders uit de 17de eeuw en had grote invloed op de Van Ostade-broers en David Teniers de Jonge. Zijn werk werd door Rembrandt en Rubens verzameld en bestudeerd. Van Adriaen Brouwer zelf zijn slechts zestig ongedateerde werken bewaard gebleven. Hij stierf als een arme man en werd begraven in de kerk van de Carmelieten.

Meer dan 700.000 euro

Het werk dat Oudenaarde nu helaas missen moet, heet 'De oude man in de kroeg'. Een man zit tegenover de kachel op een stoel te slapen. Achteraan zit een paartje aan tafel te vrijen. Alles wordt gadegeslagen door een man die zijn hoofd door een kleine muuropening steekt. Een vergelijkbaar tafereel is 'Rokers' van David Teniers II. Er werd aanvankelijk aangenomen dat ook dit werk een Brouwer was. Tot het in de jaren zestig werd onderzocht en men de (met het oog onleesbare) signatuur van Teniers aantrof. Dat werk uit 1633 geeft duidelijk aan hoe Teniers zich door Brouwer liet inspireren.

In 1880 werden werken van Brouwer aangekocht op de veiling van de markies de Courteborne. Drieduizend frank was de toegelaten maximumprijs voor het werk van Brouwer, tienduizend voor 'Duet' van Teniers. Uiteindelijk werd toen respectievelijk 3.400 en 12.500 frank. betaald. Voor ‘Man in de Kroeg’ betaalde minister Anciaux nu 743.000 euro...

Tja, voor dat bedrag willen we dat ook wel eens uitgeleend weten hangen in het stadhuis van burgemeester Marnic Demeulemeester Als Ronsenaars gunnen we onze beste buren de bonenklakkers het licht van Brouwer in de ogen, wij.
Toch in tijden van tegenslag als deze...